Talaan ng Nilalaman
Pang-abay
Ang pang-abay ay salita na naglalarawan sa pandiwa, pang-uri, o iba pang pang-abay. Sumasagot ito sa mga tanong na: Kailan? Saan? Paano? Gaano?
Mga Uri ng Pang-abay
1. Pamanahon (Kailan?)
Nagsasaad ng oras o panahon
Halimbawa: Kahapon pumunta kami sa palengke.
2. Panlunan (Saan?)
Nagsasaad ng lugar
Halimbawa: Dito nakatira ang aming pamilya.
3. Pamaraan (Paano?)
Nagsasaad kung paano ginawa ang kilos
Halimbawa: Naglakad siya nang dahan-dahan.
4. Panggaano (Gaano?)
Nagsasaad ng dami o lawak
Halimbawa: Napakaganda ng tanawin.
Pang-angkop
Ang pang-angkop ay ginagamit upang pagdugtungin ang dalawang salita. Ang dalawang pang-angkop ay: -ng at na.
-NG (nakadugtong)
Ginagamit kung ang unang salita ay nagtatapos sa patinig (A, E, I, O, U) o N.
- maliit + bata→maliitna + ng bata
- malaki + bahay→malaking bahay
- mabuti + tao→mabuting tao
NA (hiwalay)
Ginagamit kung ang unang salita ay nagtatapos sa katinig (maliban sa N).
- malusog + bata→malusog na bata
- magandap + bulaklak→maganda na bulaklak
- malungkot + aso→malungkot na aso
Tandaan: Kung ang salita ay nagtatapos sa N, alisin ang N at lagyan ng -NG.
Halimbawa: mabutin → mabuting
Panghalip
Ang panghalip ay salitang ginagamit na pamalit sa pangngalan. May tatlong panauhan ang panghalip.
| Panauhan | Isahan | Maramihan |
|---|---|---|
| Unang Panauhan (nagsasalita) | ako, ko, akin | kami, tayo, namin, atin |
| Ikalawang Panauhan (kausap) | ikaw, ka, mo, iyo | kayo, ninyo, inyo |
| Ikatlong Panauhan (pinag-uusapan) | siya, niya, kaniya | sila, nila, kanila |
Halimbawa sa Pangungusap
Ako ay masipag na mag-aaral. (Unang Panauhan - Isahan)
Binigay niya ang libro sa akin. (Ikatlong at Unang Panauhan)
Pupunta ba kayo sa paaralan? (Ikalawang Panauhan - Maramihan)
Uri ng Pangungusap
May apat na uri ng pangungusap ayon sa gamit o layon.
1. Pasalaysay (Nagsasabi)
Nagsasabi ng isang bagay. Nagtatapos sa tuldok (.)
- • Masaya ang mga bata sa paaralan.
- • Kumakain si Maria ng almusal.
2. Patanong (Nagtatanong)
Nagtatanong ng impormasyon. Nagtatapos sa tandang pananong (?)
- • Ano ang pangalan mo?
- • Saan ka nakatira?
3. Pautos/Pakiusap (Nag-uutos)
Nag-uutos o humihiling. Nagtatapos sa tuldok (.) o tandang padamdam (!)
- • Makinig kayo sa guro.
- • Tumahimik ka nga!
4. Padamdam (Nagpapahayag ng Matinding Damdamin)
Nagpapahayag ng masidhing emosyon. Nagtatapos sa tandang padamdam (!)
- • Napakaganda ng tanawin!
- • Sunog!
Panlapi
Ang panlapi ay mga pantig na idinadagdag sa salitang-ugat upang makabuo ng bagong salita.
Unlapi
Inilalagay sa unahan ng salita
- mag- + laro = maglaro
- nag- + luto = nagluto
- um- + kanta = kumanta
- ma- + ganda = maganda
Gitlapi
Inilalagay sa gitna ng salita
- sumulat (sulat)
- tumakbo (takbo)
- bumasa (basa)
- kumain (kain)
Hulapi
Inilalagay sa hulihan ng salita
- kain + -an = kainan
- tulog + -an = tulugan
- sulat + -in = sulatin
- bigay + -an = bigyan
Kabilaan (Unlapi + Hulapi)
May unlapi at hulapi ang salita
Paghahambing (Comparison)
Ginagamit ang paghahambing upang ipakita ang pagkakaiba o pagkakatulad ng dalawa o higit pang bagay.
1. Lantay (Simple)
Isa lamang ang inilalarawan, walang inihahambing
- • Si Juan ay matangkad.
- • Ang bulaklak ay maganda.
2. Pahambing (Comparative)
Dalawang bagay ang inihahambing. Gumagamit ng "mas... kaysa" o "higit na... kaysa"
- • Si Juan ay mas matangkad kaysa kay Pedro.
- • Ang rosas ay higit na maganda kaysa sa gumamela.
3. Pasukdol (Superlative)
Tatlo o higit pang bagay ang inihahambing. Gumagamit ng "pinaka-"
- • Si Juan ang pinakamatangkad sa klase.
- • Ito ang pinakamagandang bulaklak sa hardin.
| Lantay | Pahambing | Pasukdol |
|---|---|---|
| matamis | mas matamis | pinakamatamis |
| mabilis | mas mabilis | pinakamabilis |
| malaki | mas malaki | pinakamalaki |
Kasingkahulugan at Kasalungat
Kasingkahulugan (Synonyms)
Mga salitang may pareho o magkatulad na kahulugan.
Kasalungat (Antonyms)
Mga salitang may magkasalungat na kahulugan.
Pagbasa at Pang-unawa
Kwento: Ang Masipag na Langgam
Noong panahon ng tag-init, may isang langgam na masipag na nag-iipon ng pagkain. Araw-araw, naghahanap siya ng mga butil ng bigas at tinapay para itago sa kanyang bahay.
Nakita siya ng isang tipaklong na naglalaro at kumakanta. "Bakit ka nagtatrabaho?" tanong ng tipaklong. "Tag-init pa naman. Maglaro ka muna!"
"Nag-iipon ako para sa taglamig," sagot ng langgam. "Kung hindi ako maghahanda ngayon, magugutom ako mamaya."
Dumating ang malamig na taglamig. Ang tipaklong ay walang pagkain at nanginginig sa lamig. Pumunta siya sa bahay ng langgam at humingi ng tulong.
Tinulungan ng mabait na langgam ang tipaklong. "Sa susunod," sabi ng langgam, "alalahanin mong maghanda habang may pagkakataon pa."
Mga Tanong sa Pagbasa
1. Sino ang masipag na karakter sa kwento?
Sagot: Ang langgam.
2. Ano ang ginagawa ng langgam sa tag-init?
Sagot: Nag-iipon siya ng pagkain.
3. Bakit nagugutom ang tipaklong sa taglamig?
Sagot: Dahil hindi siya nag-ipon ng pagkain.
4. Ano ang aral ng kwento?
Sagot: Dapat maghanda habang may pagkakataon pa. / Ang pagpaplano ay mahalaga.
Mga Elemento ng Kwento
Tauhan
Mga karakter sa kwento (langgam, tipaklong)
Tagpuan
Lugar at panahon ng pangyayari
Suliranin
Problema sa kwento
Wakas
Pagtatapos ng kwento